به داد برسید گاوها گرسنه اند

دوستان خواب ندارند....گاوها خوراک

شوهر عمه ای داشتم که در کویر مهیار زندگی می‌کرد .روزی که قرار شد به شهر و به محله ما کوج کند مراهم همراه خودش برد...به مهیار که رسیدیم در نقطه‌ای کامیون را متوقف کرد....زمین را کندند و از زیر آن  چغندرهایی را که شوهر عمه برای خوراک گاوها ذخیره کرده بود بیرون کشیدند...شوهر عمه من بیسواد بود اما خوب می‌دانست که خوراک گاوها از خود گاوها مهم تر است....

امروز نشستی در مجتمع فرهنگی مطبوعاتی اصفهان با حضور دست اندرکاران اداره دام پروری فِکا برگزار شد. از اصلاح نژاد گاوها گفته شد...از لقاح مصنوعی و پیشرفت هایی که در این زمینه انجام شده بود....از تب برفکی که خیالتان راحت با آدم  ها کاری ندارد( درست و غلطش) با خودشان....می گفتند هر راس گاو برای تزریق واکسن تب برفکی به پنج میلیون هزینه نیاز دارد و گاو دار ترجیح می‌دهد دام برفکی راهی کشتارگاه بفرستد تا تأمین معالجه آن....البته بازهم خیالتان راحت ما در کشتارگاه همه فوت و فن ها را به کار بسته ایم که مشکلی پیش نیاید....در آنجاست که تشخیص می‌دهند چه دامی را به بازار بفرستند و چه دامی را معدوم کنند....البته در این راستا هم دام دار مشکلی نخواهد داشت......زیرا تمام دام ها بیمه هستند و هزینه گاو معدوم شده به صاحبش داده می‌شود.....حتی دام های بعضاً مشکوک از بیماری سهم کارخانه های سوسیس و کالباس میشود....چون آنجا با درجه حرارت بالا هر میکروبی را بی اثر می‌کنند....صحت و سقم ش با خودشان....

اما آنچه همه آنها   را در این نشست به ستوه آورده  بود نبود خوراک گاوها بود.

آنها  متفق القول میگفتند به هر دری زدیم کنجاله و جو و سویا و‌.‌‌‌....و....در بازار کمیاب شده است و دام دار چنانچه بخواهد دام هایش را از قحطی برهاند باید چند برابر قیمت واقعی برای آنها  خوراک تهیه ببیند.

حتی در گذشته دامداران به هم مساعدت می نمودند و اگر کمبودی بود با قرض به همدیگر پایا پای می‌کردند اما امروز انقدر قیمت ها ثانیه ای شده است که دامدار اگرهم بخواهد نمی تواند به هم صنفی خود کمک کند.

حالا مهندس صادقی و دکترصفوی و حسن جعفری مدیرعامل اتحادیه دامداران استان اصفهان آمده  بودند با تحفه ای از تولیدات خود تا به قوم رسانه حالی کنند مسؤلین  که کاری نکردند....حالا نوبت شماست....اگر نمی خواهید که در آینده در رسانه هایتان بنویسید حسنک کجایی؟ گوشت و شیر و ماست و کره و دوغ و.... نداریم.  

نیما صادقی، مدیرعامل شرکت کشت و دامداری فکا، در همین نشست اظهار می دارد:شرکت فکا با سابقه ۵۴ سال فعالیت مستمر، یکی از بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین مجموعه‌های دامپروری کشور به شمار می‌رود و در حال حاضر حدود ۱۴ هزار رأس دام در این مجموعه نگهداری می‌شود.

وی با اشاره به ساختار حقوقی این شرکت افزود: شرکت کشت و دامداری فکا یک مجموعه سهامی عام و زیرمجموعه شستا است که در حوزه تولید جنین دام از طریق روش IVF فعالیت می‌کند. سیاست ما حرکت به سمت توسعه پایدار، کاهش مداخله در طبیعت و افزایش بهره‌وری در صنعت دامپروری است.

صادقی با بیان اینکه در دامپروری صنعتی کشور، نژاد هلشتاین بیشترین سهم را دارد، گفت: اصلاح نژاد یکی از مهم‌ترین راهکارها برای افزایش بازدهی در تولید است و در همین راستا، فکا تمرکز ویژه‌ای بر توسعه نژاد گاو جرسی داشته است.

مدیرعامل شرکت فکا با اشاره به مزیت‌های گاو جرسی تصریح کرد: یکی از چالش‌های اصلی دامپروری کشور، محدودیت منابع آبی است. گاو جرسی نسبت به هلشتاین مصرف آب کمتری دارد و اگرچه میزان شیر تولیدی آن کمتر است، اما شیر این نژاد از نظر ارزش غذایی و میزان چربی و پروتئین غنی‌تر بوده و در مجموع صرفه اقتصادی بالاتری دارد.

وی با تشریح اقدامات فناورانه شرکت فکا گفت: در سال ۱۳۹۰ آزمایشگاه IVF در این شرکت راه‌اندازی شد و امکان تخمک‌گیری از گاوهای ماده برتر و لقاح آن با اسپرم هم‌نژاد فراهم شد. جنین‌های تولیدشده بدون تأثیر ژنتیکی دام میزبان منتقل می‌شوند و از این طریق می‌توان از یک گاو با ژنتیک برتر، حدود ۵۰ گوساله تولید کرد.

صادقی با تأکید بر بومی‌سازی کامل این فناوری خاطرنشان کرد: تمامی مواد مصرفی در فرایند تولید و انتقال جنین در داخل کشور تأمین می‌شود و وابستگی به محصولات خارجی در این حوزه به‌طور کامل قطع شده است.

وی افزایش بهره‌وری و توسعه اصلاح نژاد داخلی را از اهداف اصلی فکا برشمرد و افزود: اصلاح نژاد در داخل کشور به‌مراتب اثربخش‌تر از واردات نژادهای اصلاح‌شده خارجی است، چراکه دام‌های اصلاح‌شده داخلی با اقلیم و شرایط محیطی ایران سازگاری بیشتری دارند.

مدیرعامل شرکت کشت و دامداری فکا با اشاره به موفقیت‌های بین‌المللی این مجموعه گفت: جنین‌های گاو جرسی تولیدشده در فکا در کشورهای مختلف مورد آزمون قرار گرفته و رضایت بالایی به همراه داشته است. امیدواریم با بازارسازی مناسب، بتوانیم توسعه صادرات و گسترش فعالیت در این صنعت را محقق کنیم.

وی در پایان با اشاره به ثبت اختراع تکنیک تولید جنین در شرکت فکا اظهار کرد: این فناوری از درصد موفقیت بالایی برخوردار است و هرچه دام جوان‌تر باشد، شانس موفقیت در تولید جنین افزایش می‌یابد. هدف ما استفاده حداکثری از ژن‌های برتر داخلی برای ارتقای کیفیت و کمیت تولید در صنعت دامپروری کشور است.

در ادامه سید مرتضی صفوی، استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، با اشاره به چالش‌های حوزه امنیت غذایی کشور اظهار می دارد : ورود نهاده‌های دامی به کشور نیازمند نظارت و برنامه‌ریزی دقیق است و انحصار در واردات، مهم‌ترین مانع تأمین مناسب و ارزان این نهاده‌ها به شمار می‌رود.

وی افزود: تا زمانی که واردات نهاده‌ها در اختیار یک فرد، خانواده یا گروه خاص باشد، مشکلات فعلی ادامه خواهد داشت؛ اما اگر این انحصار شکسته شود، رقابت برای تأمین ارزان‌تر نهاده‌ها شکل می‌گیرد، نه رقابت برای گران‌کردن آن‌ها.

صفوی با اشاره به وضعیت مصرف لبنیات در کشور گفت: سرانه مصرف شیر در ایران حدود ۸۰ کیلوگرم است، در حالی که سازمان بهداشت جهانی مصرف بیش از ۱۶۰ کیلوگرم را توصیه می‌کند و در برخی کشورهای پیشرفته این رقم به ۳۵۰ کیلوگرم نیز می‌رسد.

وی مصرف ناکافی لبنیات را زنگ خطری برای سلامت جامعه دانست و تصریح کرد: کاهش مصرف شیر و لبنیات موجب بروز مشکلات جدی از جمله پوکی استخوان، حتی در زنان زیر ۳۵ سال شده است. مصرف شیر به‌ویژه شیر کم‌چرب نقش مهمی در سلامت عمومی و سوخت‌وساز بدن دارد.

این استاد دانشگاه با تأکید بر ضرورت اصلاح الگوی تغذیه ادامه داد: افرادی که دچار کاستی‌های تغذیه‌ای هستند باید مصرف لبنیات را افزایش دهند. همچنین شیر گاو جرسی به دلیل غنای بیشتر نسبت به گاو هلشتاین، می‌تواند در شرایط کاهش مصرف لبنیات، گزینه‌ای مؤثر برای تأمین نیازهای تغذیه‌ای باشد.

صفوی در پایان خاطرنشان کرد: افزایش مصرف شیر و لبنیات علاوه بر سلامت استخوان‌ها، نقش مهمی در پیشگیری از بیماری‌ها، به‌ویژه مشکلات دهان و دندان دارد و تحقق این هدف نیازمند اصلاح ساختار واردات نهاده‌ها و حمایت جدی از تولید پایدار است.

حسن جعفری، مدیرعامل اتحادیه دامداران استان اصفهان، نیز با اشاره به شرایط دشوار دامپروری در کشور اظهار می دارد: استان اصفهان پیش از شیوع تب برفکی و بروز کمبود نهاده‌های دامی، روزانه حدود ۶۵۰۰ تن شیر تولید می‌کرد، اما اکنون این میزان با کاهش روزانه حدود هزار تن مواجه شده است.

وی با هشدار نسبت به ادامه این روند افزود: در صورت بی‌توجهی دولت به تأمین نهاده‌های دام و طیور، مشکلات فعلی تشدید خواهد شد و در نهایت این مردم هستند که از کاهش تولید و افزایش قیمت‌ها آسیب می‌بینند؛ با این حال، اقدام مؤثر و عملی از سوی دولت مشاهده نمی‌شود.

جعفری از تشکیل کمیته بهداشت و دامپزشکی در اتحادیه دامداران خبر داد و گفت: این کمیته با هدف کمک به اداره کل دامپزشکی و واحدهای تولیدی و یافتن راهکارهای عملی برای کاهش آسیب‌ها تشکیل شده است.

مدیرعامل اتحادیه دامداران استان اصفهان با اشاره به افزایش شدید هزینه‌ها تصریح کرد: هزینه تأمین خوراک دام حداقل ۱۰۰ درصد افزایش یافته و در شرایطی که به دلیل خشکسالی تولید داخلی نهاده کاهش داشته، دولت ۳۰ درصد از بودجه ارز ترجیحی واردات نهاده‌های دامی را کاهش داده که این تصمیم منطقی و قابل قبول نیست.

وی همچنین با اشاره به شیوع تب برفکی در کشور و استان اصفهان گفت: این بیماری منشأ خارجی دارد، بومی نیست و حتی در برابر برخی درمان‌ها و واکسن‌ها مقاومت نشان می‌دهد. ادامه این وضعیت می‌تواند کاهش تولید دام در استان اصفهان را تا ۵۰ درصد رقم بزند.

جعفری با بیان اینکه به دلیل شرایط اقتصادی، مصرف مرغ در جامعه افزایش یافته است، اظهار داشت: با کاهش ارز ترجیحی نهاده‌ها و اتمام ذخایر قبلی، پیش‌بینی می‌شود دولت به سمت قیمت‌گذاری نهاده بر مبنای ارز حدود ۸۰ هزار تومانی حرکت کند که نتیجه آن افزایش قیمت مرغ و تخم‌مرغ خواهد بود.

وی دولت را متهم اصلی بحران فعلی دانست و خاطرنشان کرد: دولت حدود ۴ میلیارد دلار به واردکنندگان نهاده بدهکار است و برخلاف وعده‌های داده‌شده، ارز آنها را پرداخت نکرده است. به همین دلیل، اگرچه اعلام می‌شود یک میلیون تن نهاده وارد کشور شده، اما به علت نبود ارز، امکان خرید آن وجود ندارد و پدیده «پشت فاکتور فروشی» باعث افزایش قیمت نهاده‌ها و بالا رفتن هزینه تولید شده است.

مدیرعامل اتحادیه دامداران استان اصفهان در پایان با اشاره به پیامدهای هم‌زمان تب برفکی و کمبود نهاده گفت: استرس تأمین خوراک دام در کنار بیماری، فشار مضاعفی به دامداران وارد کرده است. دام‌های مبتلا طبق نظر کارشناسان در کشتارگاه‌ها ذبح می‌شوند و بخشی از دام‌های درمان‌شده نیز به صنایع تبدیلی مانند تولید سوسیس و کالباس منتقل خواهند شد.

زنگ خطر پایان در این نشست تولید شیر خام در استان اصفهان به دلیل کمبود نهاده‌های دامی و شیوع تب برفکی روزانه حدود یک هزار تن کاهش یافته است و احتمال افزایش این کاهش با نبود خوراک مورد نیاز  وجود دارد.